Τι είναι θέσμια ενοικίαση;

Τι είναι θέσμια ενοικίαση;

Στην Κύπρο τα περισσότερα ενοικιαζόμενα ακίνητα υπάγονται στο ενοικιοστάσιο.

Το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι: όταν λέμε ενοικιοστάσιο τι εννοούμε;

Όταν λέμε ενοικιοστάσιο αναφερόμαστε στον περί Ενοικιοστασίου Νόμο του 1983.

Αυτός ο νόμος επεμβαίνει στη σχέση ιδιοκτήτη-ενοικιαστή δημιουργώντας σε αυτούς κάποιες υποχρεώσεις. Βασικός σκοπός του νόμου ήταν να προστατεύσει τον ενοικιαστή από αυθαιρεσίες εκ πλευράς ιδιοκτήτη ειδικά τη περίοδο μετά την τουρκική εισβολή.

Έτσι ο νόμος εισάγει τις έννοιες του «θέσμιου ενοικιαστή» και «θέσμιας ενοικίασης».

Η θέσμια ενοικίαση είναι δημιούργημα του νόμου και συντελείται ανεξάρτητα από τη θέληση των μερών.

Δημιουργείται όταν κάποιος κατέχει ένα ακίνητο ως ενοικιαστής και έχει λήξει η συμβατική ενοικίαση δηλαδή έχει εκπνεύσει η γραπτή συμφωνία ενοικίασης που είχε με τον ιδιοκτήτη.

Εάν κάποιος γίνει θέσμιος ενοικιαστής τότε απολαμβάνει της προστασίας του νόμου σε τρία βασικά σημεία:

– Μπορεί να κατέχει το ακίνητο για όσο χρόνο θέλει εφόσον πληρώνει το ενοίκιο,
– Εάν καθυστερεί να πληρώσει τα ενοίκια πάλι τυγχάνει προστασίας με την έννοια ότι η έξωση και δεν είναι αυτόματη αλλά πρέπει να ακολουθηθεί συγκεκριμένη διαδικασία.
– Η αύξηση στο ενοίκιο καθορίζεται από το νόμο.

Για να μπορεί να μετατραπεί μία ενοικίαση σε θέσμια πρέπει να συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις:

• Το ακίνητο να είναι σε ελεγχόμενη περιοχή.
• Να έχει συμπληρωθεί το κτίσιμο του ακινήτου μέχρι τις 31/12/1999.
• Να υπάρχει κατοχή του ακινήτου από τον ενοικιαστή με βάση γραπτή ή προφορική συμφωνία ενοικίασης
• Να έχει λήξει η πρώτη ενοικίαση και ο ενοικιαστής να εξακολουθεί να κατέχει το ακίνητο.

Όταν λέμε ελεγχόμενη περιοχή βασικά σημαίνει ότι το ακίνητο πρέπει να βρίσκεται σε συγκεκριμένες περιοχές που αναφέρονται στο νόμο. Στη πράξη το μεγαλύτερο μέρος των ακινήτων καλύπτεται από το ενοικιοστάσιο.

Παράδειγμα.

Ενοικιάζω ένα διαμέρισμα στη Λευκωσία που κτίστηκε μέχρι τις 31/12/1999,  με βάση γραπτή συμφωνία ενοικίασης.
Η γραπτή συμφωνία είναι για 1 χρόνο και δεν προνοεί για ανανέωση. Εάν στη λήξη της συμφωνίας παραμείνω στο ακίνητο τότε η ενοικίαση μετατρέπεται αυτόματα σε θέσμια και άρα έχω τη προστασία του νόμου.

Όπως ανάφερα πιο πάνω όπου η ενοικίαση είναι θέσμια, η μέγιστη αύξηση του ενοικίου καθορίζεται από το νόμο ανά διετία. Στη πράξη γίνεται με διάταγμα του Υπουργείου Δικαιοσύνης κάθε δύο χρόνια. Παλαιότερα το μέγιστο ποσοστό της αύξησης ήταν 8% κάθε δύο χρόνια. Τις τελευταίες τρεις διετίες, που τελειώνουν τον Απρίλη του 2019, η μέγιστη αύξηση που καθορίστηκε ήταν μηδενική. Συνεπώς όσοι είναι θέσμιοι ενοικιαστές δεν είναι υποχρεωμένοι να δώσουν αύξηση στον ιδιοκτήτη του ακινήτου.

Έξωση ενοικιαστή λόγω ανακαίνισης. Ποιες ειναι οι προυποθέσεις.