Ευθύνη του εργοδότη για την ασφάλεια των εργοδοτουμένων κατά την εργασία.
Ευθύνη του εργοδότη για την ασφάλεια των εργοδοτουμένων κατά την εργασία.
«Στην Κύπρο η προστασία των εργαζομένων αποτελεί διακηρυγμένο συνταγματικό στόχο (Άρθρο 9) στο πλαίσιο εξασφάλισης των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου που περιλαμβάνουν και την ασφάλεια του στον τόπο εργασίας του».
Η υποχρέωση επιμέλειας ενός εργοδότη έναντι των εργοδοτουμένων του, σε σχέση με την ασφάλεια αυτών κατά την εργασία τους, πηγάζει από το άρθρο 51 του περί Αστικών Αδικημάτων Νόμου, Κεφ. 148, το οποίο βασίζεται στις αρχές του κοινοδικαίου.
1. Το καθήκον επιμέλειας
Το καθήκον επιμέλειας επιβάλλεται αυτόματα στον εργοδότη ένεκα της σχέσης εργοδότη – εργοδοτουμένου. Συνεπώς, όποτε υφίσταται η σχέση εργοδότη – εργοδοτούμενου, ο εργοδότης έχει καθήκον να λαμβάνει όλα τα εύλογα, υπό τις περιστάσεις μέτρα και να φροντίζει, όπως οι εργοδοτουμένοι του είναι εύλογα ασφαλείς κατά την εργασία τους. Έχει υποχρέωση, δηλαδή να λαμβάνει υπόψη τη λογική ασφάλεια των προσώπων που εργοδοτεί και την ανάγκη αποφυγής προβλεπτών κινδύνων.
Το καθήκον αυτό, είναι πολύπτυχο και μπορεί να χωριστεί σε τέσσερις βασικές υπό-κατηγορίες:
1.1 Καθήκον να παρέχει ασφαλή εξοπλισμό
Το πιο πάνω καθήκον περιλαμβάνει το καθήκον του εργοδότη να λάβει όλα τα εύλογα, υπό τις περιστάσεις μέτρα για να παρέχει στους εργοδοτούμενους του ασφαλή εξοπλισμό, το καθήκον να διατηρεί/συντηρεί τον εξοπλισμό αυτό σε εύλογη κατάσταση αλλά επίσης και το καθήκον να δίδει στους εργοδοτούμενους του τις απαραίτητες οδηγίες για τη χρήση του σχετικού εξοπλισμού.
Το επίπεδο επιμέλειας που πρέπει να επιδείξει ο εργοδότης για να εκπληρώσει το καθήκον που οφείλει έναντι των εργοδοτουμένων του, είναι αυτό του μέσου συνετού εργοδότη. Δηλαδή, πρέπει να λάβει όλα τα μέτρα, που θα λάμβανε ένας εύλογα συνετός, υπό τις περιστάσεις, εργοδότης για να προστατεύσει τους εργοδοτουμένους του από τον κίνδυνο τραυματισμού κατά τη διάρκεια και στα πλαίσια της εργασίας.
1.2 Καθήκον να παρέχει ασφαλή χώρο εργασίας
Ο εργοδότης οφείλει να παρέχει και να διατηρεί ένα εύλογα ασφαλή χώρο εργασίας. Σύμφωνα με τη νομολογία, ο χώρος εργασίας θα πρέπει να είναι τόσο ασφαλής όσο επιτρέπει η άσκηση εύλογης φροντίδας και επιμέλειας.
Το καθήκον αυτό, δεν υποχρεώνει ένα εργοδότη να απομακρύνει όλους τους κινδύνους στο χώρο εργασίας αλλά να διασφαλίζει ότι δίνονται οι απαραίτητες προειδοποιήσεις και η απαραίτητη εκπαίδευση στους εργαζόμενους ώστε να μπορούν να προστατεύσουν τον εαυτό τους από τους κινδύνους που σχετίζονται με το χώρο εργασίας.
Επομένως, ένας εργοδότης πρέπει να λαμβάνει όλα τα εύλογα μέτρα που θα λάμβανε, υπό τις περιστάσεις, ένας εύλογος εργοδότης για να παρέχει στους εργοδοτουμένους του ένα ασφαλή χώρο εργασίας.
1.3 Καθήκον να παρέχει ένα ασφαλές σύστημα εργασίας
Το καθήκον αυτό εξυπακούει ότι η οργάνωση της εργασίας, η διαδικασία που ακολουθείται κατά την εκτέλεση της εργασίας, τα μέτρα ασφάλειας που λαμβάνονται, ο αριθμός των υπαλλήλων που εργοδοτούνται αλλά και η επίβλεψη που γίνεται είναι τέτοια που παρέχουν εύλογη προστασία στους εργοδοτούμενους.
Ο εργοδότης έχει υποχρέωση να παίρνει όλα τα εύλογα μέτρα για να παρέχει ένα σύστημα εργασίας το οποίο θα πρέπει να είναι εύλογα ασφαλές, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τους κινδύνους που είναι κατ’ ανάγκη εγγενείς στο όλα εγχείρημα.
Εδώ είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η παροχή και μόνο ενός εύλογα ασφαλούς συστήματος εργασίας δεν απαλλάσσει τον εργοδότη από αυτό του το καθήκον, αλλά επιπρόσθετα πρέπει να λάβει και εύλογα μέτρα για να διασφαλίσει ότι το σύστημα επιτηρείται και εφαρμόζεται. Αυτό, εξυπακούει την παροχή οδηγιών προς τους εργοδοτούμενους και επίσης κάποιας μορφής εποπτεία και επίβλεψη του συστήματος εργασίας.
1.4 Καθήκον να εργοδοτεί ικανό προσωπικό
Η υποχρέωση αυτή σπάνια τυγχάνει εφαρμογής. Συνήθως, εφαρμόζεται σε περιπτώσεις όπου ένας εργοδοτούμενος αποτελεί σε τόσο μεγαλό βαθμό κίνδυνο για τους υπόλοιπους εργοδοτούμενους έτσι ώστε ένας λογικός εργοδότης θα τον απέλυε ή θα τον επίπληττε για τη συμπεριφορά του/ πράξεις του.
2. Παράβαση του καθήκοντος επιμέλειας
Όπως έχουμε αναφέρει και ανωτέρω, ένας εργοδότης έχει καθήκον να δείξει εύλογη επιμέλεια για να προστατεύσει τους εργοδοτουμένους από τον κίνδυνο του τραυματισμού. Με άλλα λόγια το επίπεδο επιμέλειας που πρέπει να δείξει είναι αυτό του μέσου συνετού εργοδότη και όχι του τέλειου εργοδότη. Δηλαδή, πρέπει να λάβει όλα τα μέτρα που θα λάμβανε ένας μέσος συνετός εργοδότης υπό τις περιστάσεις για να προστατεύσει τους εργοδοτουμένους. Δεν έχει καθήκον, να προστατεύσει τους εργοδοτουμένους του από κάθε κίνδυνο ή να λάβει κάθε δυνατό μέτρο που θα μπορούσε να ληφθεί, ανεξαρτήτως οτιδήποτε άλλου, για να εξασφαλίσει την προστασία των εργοδοτουμένων του.
Επομένως για να θεωρηθεί ότι υπήρχε παράβαση του καθήκοντος επιμέλειας, το δικαστήριο θα εξετάσει ποια μέτρα και σε ποιες ενέργειες θα προέβαινε ένας λογικός, υπό τις περιστάσεις, εργοδότης και θα τα συγκρίνει με αυτά που έλαβε ο εργοδότης στην υπό εξέταση περίπτωση. Αν ο εργοδότης δεν έλαβε τα δέωντα μέτρα, που θα λάμβανε ένας λογικός εργοδότης στην υπό εξέταση περίπτωση, τότε το δικαστήριο θα θεωρήσει ότι υπήρξε παράβαση του καθήκοντος επιμέλειας και ο εργοδότης θα θεωρείται υπεύθυνος για τη ζημία που προκλήθηκε στους εργοδοτουμένους του.
3. Καταληκτικό σχόλιο
Τα όσα αναφέρονται πιο πάνω αποτελούν βεβαίως ένα περίγραμμα του ισχύοντος καθεστώτος και σε κάθε περίπτωση πρέπει οι ενδιαφερόμενοι να ζητούν νομική συμβουλή πριν προβούν σε οποιαδήποτε ενέργεια αναφορικά με την ευθύνη του εργοδότη για την ασφάλεια των εργοδοτουμένων κατά την εργασία.