Η συνταγματική στιγμή της 1ης Μαΐου του 2004.
Η συνταγματική στιγμή της 1ης Μαΐου του 2004.
Την 1η Μαΐου 2024 ήταν η επέτειος της προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση δέκα νέων κρατών μελών συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου.
Η διεύρυνση του 2004 έχει χαρακτηριστεί ως συνταγματική στιγμή (constitutional moment) για την Ευρώπη, αφού πραγματοποιήθηκε η ενοποίηση Ανατολικής και της Δυτικής Ευρώπης σε ένα κοινό συνταγματικό εγχείρημα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη διεύρυνση στην ιστορία της Ένωσης τόσο από πλευράς πληθυσμού όσο και από πλευράς αριθμού κρατών μελών.
Για να τιμήσει τη σημαντική αυτή επέτειο, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) διοργάνωσε την Παρασκευή 3 Μαΐου 2024, στην έδρα του Δικαστηρίου στο Λουξεμβούργο, συνέδριο με τίτλο «20ή επέτειος από την προσχώρηση 10 κρατών στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Μια νέα συνταγματική στιγμή για την Ευρώπη».
Σκοπός του συνεδρίου ήταν να εξεταστεί η συμβολή της διεύρυνσης του 2004 στην προώθηση του εγχειρήματος της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Μέσα στα αυτά τα πλαίσια επιχειρήθηκε να δοθεί απάντηση στα ακόλουθα ερωτήματα:
- Συνέβαλε η διεύρυνση στη μεγαλύτερη ενοποίηση του δικαίου της Ένωσης καθώς και στην περαιτέρω ρύθμιση τομέων που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Ένωσης;
- Ποια διδάγματα αντλούμε, 20 χρόνια μετά, όσον αφορά την επέκταση και την εμβάθυνση του εγχειρήματος της ευρωπαϊκής ενοποίησης;
- Συνέβαλε η διεύρυνση αυτή, η μεγαλύτερη στην ιστορία της Ένωσης, με τις επιτυχίες της και τις δυσχέρειές της, στην ισχυροποίηση της Ένωσης των Ευρωπαίων πολιτών;
Το συνέδριο χωρίστηκε σε 3 μεγάλες θεματικές ενότητες.
Στη πρώτη συνεδρίαση εξετάστηκε το ιστορικό της μεγαλύτερης διεύρυνσης στην ιστορία της Ένωσης. Σε αυτό αναλύθηκαν οι προκλήσεις της διεύρυνσης του 2004 καθώς και η συμβολή των δέκα νέων κρατών μελών στην ανάπτυξη του δικαίου της Ένωσης κατά τη διάρκεια των 20 τελευταίων ετών.
Η δεύτερη συνεδρίαση ασχολήθηκε με τις κοινές ευρωπαϊκές αξίες. Ειδικότερα εξετάστηκε η συμβολή της διεύρυνσης του 2004 στην ανάπτυξη της Ένωσης ως «Ένωσης αξιών».
Η τρίτη συνεδρίαση αφορούσε το ζήτημα της οικονομικής ολοκλήρωσης και με ποιον τρόπο το ενωσιακό δίκαιο εξασφάλισε, κατά τα 20 τελευταία έτη, υπό την εποπτεία των δικαιοδοτικών οργάνων της Ένωσης, τη συνοχή και τη σύγκλιση των οικονομιών των κρατών μελών της Ένωσης και ιδίως των νέων κρατών μελών.
Στο συνέδριο παρευρέθηκαν όλοι οι Δικαστές του ΔΕΕ, πρώην Δικαστές του ΔΕΕ, Προέδροι Ανωτάτων Δικαστηρίων Μελών της Ένωσης και άλλοι προσκεκλημένοι.
Είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω τις εργασίες του συνέδριου μέσα στα πλαίσια του οποίου δόθηκε η δυνατότητα να οπτικογραφήσουμε για το LegalMatters Podcast, 4 podcasts με τους Κύπριους Δικαστές που υπηρετούν στο ΔΕΕ.
Πρόκειται για τους:
- Κωνσταντίνο Λυκούργο, Δικαστή ΔΕΕ, Πρόεδρο Τετάρτου Τμήματος.
- Νικόλα Αιμιλίου, Γενικό Εισαγγελέα ΔΕΕ.
- Σάββα Παπασάββα, Αντιπρόεδρο Γενικού Δικαστηρίου.
- Άννα Μαρκουλλή, Δικαστή Γενικού Δικαστηρίου, Πρόεδρο Δεύτερου Τμήματος.
Η Κύπρος, παρά το μικρό μέγεθος της, εκπροσωπείται επάξια στο ΔΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Κύπριοι Δικαστές έχουν εκλεγεί σε θέσεις Προέδρων Τμημάτων ή στην Αντιπροεδρία του Γενικού Δικαστηρίου. Η εκλογή σε αυτές τις θέσεις γίνεται από τα αντίστοιχα σώματα Δικαστών κάτι που σημαίνει ότι υπάρχει αναγνώριση του έργου και της προσφοράς τους από τους ίδιους τους συναδέλφους τους.
Στα podcasts μιλήσαμε για τη προσωπική τους διαδρομή, για τη δικαιοδοσία των Δικαστηρίων που υπηρετούν, για σημαντικές υποθέσεις που χειρίστηκαν αλλά και για την εξέλιξη και πορεία του Ενωσιακού Δικαίου.
Η διάρκεια του κάθε podcast είναι 30 λεπτά.
Τα 4 podcasts είναι διαθέσιμα σε αυτή τη σελίδα: https://legalmatters.online/court–of–justice/