Τι είναι ο εξαναγκασμός σε παραίτηση;

Εξαναγκασμός σε παραίτηση στην Κύπρο (Constructive Dismissal) – Τι Ισχύει το 2025

Τελευταία ενημέρωση: 18 Απριλίου 2025

Το φαινόμενο του εξαναγκασμού σε παραίτηση εξακολουθεί να αποτελεί μία κρίσιμη νομική πτυχή στις εργασιακές σχέσεις στην Κύπρο. Το 2025, η ερμηνεία και εφαρμογή της αρχής αυτής παραμένει επίκαιρη, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις μείωσης μισθών, εκφοβιστικής συμπεριφοράς και καταπάτησης ουσιωδών όρων εργασίας.

Τι είναι ο εξαναγκασμός σε παραίτηση (constructive dismissal);

Ο όρος «εξαναγκασμός σε παραίτηση» αποτελεί δημιούργημα του αγγλικού δικαίου και εφαρμόζεται και στη Κύπρο στο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου. Πρόκειται για περιπτώσεις όπου ο εργοδοτούμενος παραιτείται λόγω της απαράδεκτης ή καταχρηστικής συμπεριφοράς του εργοδότη, η οποία συνιστά ουσιώδη παραβίαση της σύμβασης εργασίας.

Η νομική βάση του εξαναγκασμού σε παραίτηση στην Κύπρο

Ο εργοδοτούμενος πρέπει να αποδείξει ότι ο εργοδότης διέρρηξε ουσιωδώς τη σύμβαση εργοδότησης, προβαίνοντας σε πράξη ή παράλειψη που υποδηλώνει ότι δεν δεσμεύεται πλέον από έναν ή περισσότερους θεμελιώδεις όρους της εργασιακής σχέσης.

Αγγλική νομολογία και η εφαρμογή της στο κυπριακό δίκαιο

Όπως αναφέρεται στο Smith & Hogan, Industrial Law (6η έκδοση):

«Constructive dismissal occurs where, although it is the employee who appears to terminate the employment by walking out, it can be said that the real reason for termination was in some way the prior conduct of the employer…»

Η βασική ιδέα είναι ότι ο εργοδότης δεν μπορεί να προκαλεί καταστάσεις που ουσιαστικά εξαναγκάζουν τον εργοδοτούμενο σε παραίτηση, και στη συνέχεια να ισχυρίζεται ότι δεν υπήρξε απόλυση.

Σημαντικές αποφάσεις Κυπριακών Δικαστηρίων

Στην υπόθεση Louis Tourist Agency v. Ηλία (21/01/1992), το Ανώτατο Δικαστήριο επεσήμανε ότι:

«Πρέπει η διαγωγή [του εργοδότη] να είναι εξ αντικειμένου τέτοιας μορφής και χαρακτήρα που να κλονίζει το θεμέλιο της σχέσης εργοδότη-εργοδοτουμένου…».

Πότε μπορεί ο εργοδοτούμενος να αποχωρήσει;

Εάν ο εργοδότης κατηγορήσει άδικα και χωρίς αποδείξεις έναν υπάλληλο για κλοπή ή παραβιάσει μονομερώς τους όρους της σύμβασης (π.χ. μείωση μισθού), τότε ο εργοδοτούμενος έχει δικαίωμα να τερματίσει τη σύμβαση λόγω εξαναγκασμού και να ζητήσει αποζημιώσεις.

Παραδείγματα εξαναγκασμού σε παραίτηση

• Άδικες κατηγορίες από τον εργοδότη για εγκληματική συμπεριφορά
• Απειλές για διαπόμπευση
• Μονομερής μείωση μισθού χωρίς συναίνεση
• Εχθρικό ή προσβλητικό εργασιακό περιβάλλον

Σημασία του άμεσου τερματισμού

Ο εργοδοτούμενος πρέπει να αντιδράσει άμεσα μόλις παραβιαστεί ο όρος της σύμβασης. Αν παραμείνει στη δουλειά για μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως αποδοχή της νέας κατάστασης.

Στην υπόθεση W.E Cox Toner (International) Ltd v. Crook (1981) 1 CR 823, το αγγλικό δικαστήριο έκρινε ότι η παραμονή επί μήνες στην εργασία μετά την παραβίαση ισοδυναμεί με αποδοχή της σύμβασης, ακόμη και αν υπήρξε αρχικά παράβαση.

Συμπέρασμα και επόμενα βήματα για εργοδοτούμενους

Όταν ο εργοδοτούμενος επικαλείται εξαναγκασμό σε παραίτηση, έχει δικαίωμα να διεκδικήσει αποζημίωση για παράνομη απόλυση. Είναι σημαντικό να ενεργήσει άμεσα και να ζητήσει νομική συμβουλή πριν προβεί σε τερματισμό.

🎧 Δείτε επίσης:

Για σχετική ανάλυση, ακούστε το Podcast από το LegalMatters εδώ: https://youtu.be/FqIUs-ntqEU

Χρειάζεστε νομική συμβουλή για θέματα παραίτησης ή απόλυσης; Η ομάδα μας διαθέτει πολυετή εμπειρία σε εργατικές διαφορές.

Επικοινωνήστε μαζί μας για μία εμπιστευτική συζήτηση σχετικά με τα δικαιώματά σας.