Το νομικό καθεστώς των αμβλώσεων στη Κύπρο με απλά λόγια

Το νομικό καθεστώς των αμβλώσεων στη Κύπρο με απλά λόγια

Στην χώρα μας η άμβλωση ήταν ποινικό αδίκημα:

1. τόσο για τον γιατρό που προκαλεί αποβολή σε γυναίκα αλλά και
2. για την γυναίκα  που αποδέχεται να αποβάλει.

Ο μεν γιατρός τιμωρείτο μέχρι και 14 χρόνια φυλάκιση και η γυναίκα 7 χρόνια.

Τα πιο πάνω περιλαμβάνονταν στα άρθρα 167 και 168 του Ποινικού Κώδικα και ίσχυαν μέχρι το 1986.

Οι αρχικές πρόνοιες του Ποινικού Κώδικα.

Παρά τις πιο πάνω διατάξεις το άρθρο 169Α του Ποινικού Κώδικα που εισήχθει το 1986,  προνοούσε ότι η εγκυµοσύνη μπορεί να τερματιστεί υπό προυποθέσεις σε δύο περιπτώσεις:

1. Σε περίπτωση βιασμού και
2. στη περίπτωση που τίθεται σε κίνδυνο η ζωή της γυναίκας ή του παιδιού.

α ) Ειδικότερα για τη περίπτωση βιασμού ο Νόμος προνοούσε ότι :

Μπορεί να τερματιστεί η εγκυμοσύνη από από νόμιμα από εγγεγραμμένο γιατρό, κατόπι πιστοποίησης της αρµόδιας αστυνοµικής αρχής που βεβαιώνεται από ιατρική πιστοποίηση όταν αυτό είναι εφικτό, ότι η εγκυµοσύνη προκλήθηκε κατόπι βιασµού και κάτω από περιστάσεις οι οποίες, αν δεν τη σταµατούσε, θα δηµιουργούσε σοβαρό κλονισµό στην κοινωνική θέση της εγκύου ή του οικογενειακού περιβάλλοντός της·

β ) Για την περίπτωση που τίθεται σε κίνδυνο η ζωή της γυναίκας ή του παιδιού:

κατόπι γνωµοδότησης δύο ιατρών εγγεγραµµένων  ότι µε καλή πίστη, είναι της γνώµης ότι αν εξακολουθούσε η εγκυµοσύνη η ζωή της εγκύου θα ετίθετο σε κίνδυνο ή θα επροκαλείτο φυσική, πνευµατική ή ψυχική της βλάβη ή οποιουδήποτε τέκνου της που υπάρχει, µεγαλύτερη από εκείνη παρά αν δεν τερµατιζόταν η εγκυµοσύνη,

ή ότι υπάρχει ουσιώδης κίνδυνος ότι αν γενιόταν το τέκνο θα έπασχε από τέτοιες φυσικές ή ψυχικές ανωµαλίες ώστε να είναι σοβαρά ανάπηρο.

Οι νέες πρόνοιες με την τροποποίηση του 23(Ι)/2018.

Η πιο πάνω στρεβλή κατάσταση πραγμάτων άλλαξε το 2018 με τροποποποίηση του άρθρου 169Α και εισαγωγή του άρθρου 169 Β, του Ποινικού Κώδικα με τον Νόμο 23(I)/2018.

Μετά την τροποποίηση το καθεστώς έχει ως εξής:

Μία γυναίκα δύναται με δική της θέληση να τερματίσει μία εγκυμοσύνη όποτε θέλει χωρίς λόγο σε 4 περίπτπωσεις:

1. Αν δεν έχουν συμπληρωθεί δώδεκα (12) εβδομάδες εγκυμοσύνης.
2. Αν η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού και εφόσον δεν έχουν συμπληρωθεί δεκαεννέα (19) εβδομάδες εγκυμοσύνης
3. Αν υπάρχουν ενδείξεις ανωμαλίας του εμβρύου ή  κίνδυνος σοβαρής βλάβης της σωματικής ή ψυχικής υγείας
4. Κίνδυνος για την ζωή της εγκύου

Σημειώνω επίσης ότι απαγορεύεται η διαφήμιση φαρμάκων ή άλλων αντικειμένων ή άλλων τρόπων που είναι κατάλληλα για να προκαλέσουν τεχνητό τερματισμό της εγκυμοσύνης, ή υπηρεσιών για εκτέλεση ή την υποβοήθηση τεχνητού τερματισμού της εγκυμοσύνης. Αυτό προνοείται από το άρθρο 169Β του Ποινικού Κώδικα που εισχήχθη με την τροποποίηση με το Νόμο 23(I)/2018.

Για σκοπούς πληρότητας παραθέτω τα άρθροα 169Α και 169Β στην ολότητα τους.

Ιατρικός τερματισμός της εγκυμοσύνης

169Α. (1) Παρά τις διατάξεις των άρθρων 167, 168 και 169, κανένα πρόσωπο δεν θα θεωρείται ένοχο των αδικημάτων που προβλέπονται από αυτά, όταν η εγκυμοσύνη τερματίζεται με τη συναίνεση της εγκύου από ιατρό μαιευτήρα-γυναικολόγο με τη συμμετοχή αναισθησιολόγου, όλων εγγεγραμμένων σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Εγγραφής Ιατρών Νόμου, σε οργανωμένη νοσηλευτική μονάδα και εφόσον συντρέχει μια από τις ακόλουθες περιπτώσεις:

(α) Δεν έχουν συμπληρωθεί δώδεκα (12) εβδομάδες εγκυμοσύνης·

(β) η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού, σεξουαλικής κακοποίησης ενήλικης ή ανήλικης ή σεξουαλικής κακοποίησης γυναίκας με νοητική αναπηρία ή αιμομιξίας και εφόσον δεν έχουν συμπληρωθεί δεκαεννέα (19) εβδομάδες εγκυμοσύνης και νοουμένου ότι δηλώσει ενυπόγραφα ενώπιον του ιατρού ότι η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού, σεξουαλικής κακοποίησης ή αιμομιξίας:
Νοείται ότι, σε περίπτωση που η έγκυος είναι ανήλικη την πιο πάνω δήλωση υπογράφει και ένας από τους γονείς ή αυτός που έχει την επιμέλεια του προσώπου της ανήλικης:

Νοείται περαιτέρω ότι, σε περίπτωση που η έγκυος είναι γυναίκα με νοητική αναπηρία, αντί της εγκύου την πιο πάνω δήλωση υπογράφει μόνο ο ένας από τους γονείς ή αυτός που έχει την επιμέλεια του προσώπου της γυναίκας με νοητική αναπηρία·

(γ) κατόπιν γνωμοδότησης αρμόδιου ιατρού εγγεγραμμένου με βάση τις διατάξεις του περί Εγγραφής Ιατρών Νόμου σύμφωνα με την οποία παρουσιάζονται, με σύγχρονα μέσα προγεννητικής διάγνωσης, ενδείξεις ανωμαλίας του εμβρύου που επάγονται τη γέννηση νεογνού με παθολογικά προβλήματα·

(δ) κατόπιν γνωμοδότησης αρμόδιου ιατρού εγγεγραμμένου σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Εγγραφής Ιατρών Νόμου ότι υπάρχει αναπότρεπτος κίνδυνος για τη ζωή της εγκύου ή κίνδυνος σοβαρής βλάβης της σωματικής ή ψυχικής υγείας αυτής:

Νοείται ότι, αν στις πιο πάνω περιπτώσεις η έγκυος είναι ανήλικη ή γυναίκα με νοητική αναπηρία, απαιτείται και η συναίνεση ενός από τους γονείς ή αυτού που έχει την επιμέλεια του προσώπου της ανήλικης ή της γυναίκας με νοητική αναπηρία.

(2) Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου, ο όρος “ανήλικη” έχει την έννοια που αποδίδεται στον όρο “παιδί”, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 της Σύμβασης περί των Δικαιωμάτων του Παιδιού των Ηνωμένων Εθνών, η οποία κυρώθηκε από την Κυπριακή Δημοκρατία με τον περί της Σύμβασης περί των Δικαιωμάτων του Παιδιού (Κυρωτικό) Νόμο.

Διαφήμιση μέσων τεχνητού τερματισμού εγκυμοσύνης

169Β. Πρόσωπο το οποίο δημόσια ή με την κυκλοφορία εγγράφων, εικόνων ή παραστάσεων αναγγέλλει ή διαφημίζει, έστω και συγκαλυμμένα, φάρμακα ή άλλα αντικείμενα ή τρόπους ως κατάλληλους να προκαλέσουν τεχνητό τερματισμό της εγκυμοσύνης ή με τον ίδιο τρόπο προσφέρει υπηρεσίες δικές του ή άλλου για την εκτέλεση ή την υποβοήθηση τεχνητού τερματισμού της εγκυμοσύνης είναι ένοχο αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης μέχρι δύο έτη:

Νοείται ότι η ενημέρωση ή η υγειονομική διαφώτιση σχετικά με τον τεχνητό τερματισμό της εγκυμοσύνης που γίνεται από κέντρο οικογενειακού προγραμματισμού ή κέντρο μητρότητας και παιδιού, καθώς και η ενημέρωση ιατρών ή προσώπων που νόμιμα διακινούν μέσα τεχνητού τερματισμού της εγκυμοσύνης και οι σχετικές δημοσιεύσεις σε ειδικά ιατρικά ή φαρμακευτικά περιοδικά δε συνιστούν αδίκημα που διαπράττεται κατά παράβαση του παρόντος άρθρου.