Προαγωγές δημοσίων υπαλλήλων. Βασικές αρχές.

Προαγωγές στο Δημόσιο στην Κύπρο – Κριτήρια, Αξιολόγηση και Νομολογία 2025

Τελευταία ενημέρωση: 18 Απριλίου 2025

Οι προαγωγές στο δημόσιο τομέα απασχολούν μεγάλο μέρος της κοινωνίας στην Κύπρο, καθώς χιλιάδες οικογένειες έχουν μέλη που εργάζονται στο κράτος, σε ημικρατικούς οργανισμούς ή στην αστυνομία.

Ποιος είναι ο εργοδότης και ποιο το νομικό πλαίσιο;

Ο εργοδότης των δημοσίων υπαλλήλων είναι το κράτος. Σε αντίθεση με τον ιδιωτικό τομέα, οι προαγωγές στον δημόσιο τομέα διέπονται από θεσμοθετημένη και διοικητικά ελεγχόμενη διαδικασία.

Οι αποφάσεις προαγωγής προσβάλλονται με προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο, ενώ μέχρι το 2015 αρμόδιο ήταν το Ανώτατο Δικαστήριο.

Το νομικό υπόβαθρο και η σημασία της νομολογίας

Από το 1960 έχουν εκδοθεί χιλιάδες αποφάσεις για προαγωγές δημοσίων υπαλλήλων, διαμορφώνοντας πλούσια νομολογία. Το δημόσιο υπαλληλικό δίκαιο αποτελεί κλάδο του διοικητικού δικαίου, το οποίο στην Κύπρο έχει τις βάσεις του στο άρθρο 146 του Συντάγματος και επηρεάζεται έντονα από το ελληνικό και γαλλικό διοικητικό δίκαιο.

Νομοθεσία και πηγές δικαίου

Οι κύριες πηγές δικαίου είναι:

• Ο περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμος
• Ο Νόμος περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου
• Κανονισμοί
• Νομολογία Ανώτατου Δικαστηρίου

Κριτήρια Προαγωγής στο Δημόσιο

Τα θεσμοθετημένα κριτήρια για προαγωγή είναι τρία:

• Η Αξία
• Τα Προσόντα
• Η Αρχαιότητα

1. Η Αξία του υπαλλήλου

Κρίνεται από:

• Τις ετήσιες υπηρεσιακές εκθέσεις
• Την απόδοση σε προφορική συνέντευξη (όπου προνοείται)
• Τη σύσταση του προϊσταμένου/διευθυντή

Οι υπηρεσιακές εκθέσεις περιλαμβάνουν βαθμολογίες σε πεδία όπως επαγγελματική κατάρτιση, απόδοση, υπευθυνότητα, συνεργασία κ.ά. Οι περισσότερες εκθέσεις χαρακτηρίζουν τους υπαλλήλους ως «Εξαίρετους», κάτι που έχει κριθεί ως ισοπεδωτικό από το Ανώτατο Δικαστήριο.

Η προφορική συνέντευξη λαμβάνεται υπόψη ως συμπληρωματικό στοιχείο, όχι ως καθοριστικός παράγοντας. Οι συστάσεις των διευθυντών έχουν αυξημένη σημασία, αλλά πρέπει να είναι συμβατές με τα στοιχεία του φακέλου. Όταν το διορίζον όργανο αποκλίνει από τη σύσταση, απαιτείται ειδική αιτιολογία – η έλλειψη της οποίας αποτελεί λόγο ακύρωσης.

2. Τα Προσόντα

Παρά την αντικειμενικότητα των προσόντων, υπάρχουν πολλές αντιπαραθέσεις – ειδικά όταν οι υποψήφιοι κατέχουν προσόντα συναφή αλλά όχι ρητά προβλεπόμενα από το σχέδιο υπηρεσίας.

Η νομολογία έχει κρίνει ότι το διορίζον όργανο πρέπει να αξιολογεί τέτοια προσόντα με προσοχή: ούτε να τα αγνοεί, ούτε να τους αποδίδει υπερβολική σημασία.

3. Η Αρχαιότητα

Η αρχαιότητα υποδηλώνει πείρα και αξιολογείται ιδιαίτερα όταν οι υποψήφιοι είναι ισοδύναμοι σε αξία και προσόντα. Δεν υπάρχει συγκεκριμένος κανόνας για το πόση αρχαιότητα είναι καθοριστική, αλλά π.χ. 15 μήνες κρίθηκαν αρκετοί για να της αποδοθεί ουσιαστική βαρύτητα.

Η νομολογία υποδεικνύει επίσης ότι σε υψηλόβαθμες θέσεις, η προφορική συνέντευξη έχει μειωμένη σημασία όταν ο υποψήφιος υπερέχει σε αρχαιότητα και δεν υστερεί σε αξία.

Συμπεράσματα

Το δίκαιο των προαγωγών δημοσίων υπαλλήλων είναι αυστηρό, λεπτομερές και βασίζεται σε συνδυασμό νομοθεσίας, διοικητικών πρακτικών και δικαστικών αποφάσεων. Η γνώση των βασικών αρχών και η έγκαιρη νομική καθοδήγηση είναι απαραίτητα εργαλεία για κάθε ενδιαφερόμενο υποψήφιο.

Αν έχετε ερωτήματα σχετικά με προαγωγές στο δημόσιο ή σκέφτεστε να προσβάλετε σχετική απόφαση, επικοινωνήστε μαζί μας για νομική καθοδήγηση.